Το παρόν άρθρο αφορά αυτούς που σχεδιάζουν να ιδρύσουν το δικό τους startup (wantrepreneurs), αυτούς που βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία και τέλος τους συμμαθητές μου. Θα αναρωτιέστε ποιους συμμαθητές μου και σε ποιο μάθημα... Ε, λοιπόν πρόκειται για τον Διαγωνισμό Επιχειρηματικής Ιδέας που για 1η (ελπίζω όχι τελευταία) φορά διοργάνωσε το ΑΠΘ και συγκεκριμένα το Εργαστήριο Οικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ με την υποστήριξη του Γραφείο Διασύνδεσης του ΑΠΘ ακολουθώντας την ελληνική μόδα των διαγωνισμών καινοτομίας, επιχειρηματικότητας και όπως αλλιώς βαφτίζουν πολλές παρόμοιες δράσεις για να κάνουν επιτυχημένο marketing οι διοργανωτές τους.
Αυτήν την άποψη περί μόδας είχα κι εγώ όταν πρωτοδιάβασα την ανακοίνωση του διαγωνισμού. Ότι θα έχουμε, δηλαδή, μια απ' τα ίδια: φανταχτερούς χορηγούς, διάσημους "μέντορες", απίστευτα δώρα και την καλύτερη προβολή... Πάρα πολλά και στην ουσία τίποτα. Αυτό συμβαίνει με τους περισσότερους αντίστοιχους ελληνικούς διαγωνισμούς που λόγω ελληνικής κουλτούρας αναλώνονται στο θεαθήναι, στο προσωρινό, στο εύκολο. Πως να κάνουν αλλιώς αφού την πραγματική καινοτομία και επιχειρηματικότητα λίγοι την έχουν γευτεί και ακόμη πιο λίγοι μπορούν να την μεταδώσουν;
Παρά την αρχική μου εντύπωση, θεώρησα σωστό να ρίξω στο διαγωνισμό μια 2η ματιά κυρίως επειδή προήλθε από συνεργασία του ΑΠΘ με την Εθνική Τράπεζα. Ένα από τα δώρα ήταν η συμμετοχή στη 2η φάση του διαγωνισμού της Εθνικής Τράπεζας "iBank Καινοτομία & Τεχνολογία" αλλά για να είμαι ειλικρινής η παρουσία στην 2η φάση αυτού του διαγωνισμού απαιτούσε να έχει κάποιος όχι μόνο έτοιμο προϊόν/υπηρεσία αλλά και πραγματικούς πελάτες σε μεγάλη κλίμακα αν θέλει να ανταγωνιστεί σοβαρά τις άλλες προτάσεις. Αν δείτε τους προηγούμενους διαγωνισμούς iBank θα καταλάβετε τι εννοώ. Τελικά, αποφάσισα να στείλω την πρόταση για το Health Prevent Alerts, ένα μικρό startup στον τομέα του eHealth που 2 χρόνια τώρα αποτύπωνα σε business plan για ενδοεταιρική χρήση. Ήταν, πλέον, καιρός να βγάλω την ιδέα απ' το συρτάρι και να την κάνω πράξη.
Στις 28 Σεπτεμβρίου έγινε η ανακήρυξη των 10 επιχειρηματικών ιδεών που θα συνέχιζαν στην επόμενη φάση. Μέσα σε αυτές ήταν και το Health Prevent Alerts. Στις επόμενες 6 βδομάδες ακολούθησαν σεμινάρια κατάρτισης και mentoring με σκοπό την κατάρτιση επιχειρηματικών σχεδίων από τις 10 ομάδες. Μέσα σε αυτές τις 6 βδομάδες έμαθα - προς έκπληξή μου - πολλά περισσότερα απ' όσα περίμενα.
Έμαθα ποιος είναι ο Eric Ries, ο Steve Blank, ο Alex Osterwalder, ο Ash Maurya και ο Andrew Chen.
Έμαθα τι είναι (και όχι μόνο) οι όροι Business Model Canvas, Lean Startup, Blue Ocean Strategy, Idea Validation, Sticky note brainstorming, Customer Development, Minimum Viable Product, Get out of the building και τόσα άλλα που πρέπει να ανατρέξω στις σημειώσεις μου για να θυμηθώ.
Έμαθα ότι το 80% του χρόνου σε ένα startup πρέπει να αναλώνεται στην προετοιμασία του και στο business plan, ότι αν δεν έχεις κάποιο έτοιμο ελάχιστα βιώσιμο προϊόν (η μετάφραση του MVP) καλύτερα να κάτσεις σπίτι σου, ότι οι δημόσιες σχέσεις και συνεργασίες είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο μιας επιχείρησης.
Έμαθα τι είναι η χρηματοδότηση 3F, ποιο είναι το business model της Nespresso και γιατί ο Steve Jobs απέδειξε στην Apple ότι "τα κουκιά δεν παράγουν όραμα" (αυτό θέλει ανάλυση αλλά αφού το έμαθα το γράφω).
Έμαθα, ακόμη, ότι αν δεν κάνω παρέα με πιο έξυπνους από μένα θα πρέπει τουλάχιστον να τους προσλάβω στην επιχείρησή μου, ότι όσο χαμηλές και αν είναι οι τιμές των προϊόντων σου - αν δεν θέλεις να σε φάει ο ανταγωνισμός - μείνε κοντά στην ηγέτη της αγοράς καθώς και ότι αν θες να έχεις επιτυχημένη παρουσία προσέγγισε τους πιο δύστροπους και ανικανοποίητους πελάτες.
Από όλα αυτά όμως αυτό που συγκρατώ είναι οι άνθρωποι. 40 ώρες κατάρτισης και 12 καθοδήγησης είναι αρκετά για να μπει κάποιος στη νοοτροπία του μαθητή, με συμμαθητές, καθηγητές και εργασίες για το σπίτι! Όλο αυτόν τον καιρό γνώρισα ενδιαφέρουσες προσωπικότητες, αντάλλαξα απόψεις, έκανα φίλους. Ήταν μεγάλη τύχη για τον διαγωνισμό και για τους διαγωνιζόμενους αυτή η εξέλιξη. Ελπίζουμε όλοι να συνεχιστεί η επικοινωνία μεταξύ των συμμετεχόντων online αλλά και offline (πχ στο OpenCoffee).
Όσο αφορά τα του διαγωνισμού θα αναφερθώ συνοπτικά στα θετικά και αρνητικά σημεία που εντόπισα.
Θετικά σημεία:
- Πάρα πολύ καλό επίπεδο διδασκόντων / εισηγητών
- Εξαιρετικό εκπαιδευτικό υλικό
- Πολλές ευκαιρίες δικτύωσης με πρόσωπα και εταιρείες και εκτός του διαγωνισμού
- Απλή φόρμα συμμετοχής με συγκεκριμένα ερωτήματα
- Ευρύτητα συμμετοχής χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς
Αρνητικά σημεία:
- Η έλλειψη επίσημου καταστατικού του διαγωνισμού (οι όροι και προϋποθέσεις ήταν πολύ γενικοί και δεν προστάτευαν από νομικά εμπόδια που μπορεί να ανέκυπταν)
- Η οργάνωση και οι κανόνες (όπως πχ η συνηθισμένη καθυστέρηση στην έναρξη των μαθημάτων κατά 30 λεπτά, πράγμα που οφείλεται, όμως, κυρίως στους μαθητές)
- Η αλλαγή στην προθεσμία υποβολής κατά μόνο +3 μέρες (όπως φαίνεται, κάποιος δεν πρόλαβε μέσα σε 3 μήνες να υποβάλλει συμμετοχή, αλλά δεν είναι ανάγκη να βγάλουμε φωτογραφική παράταση)
- Η τελετή λήξης (Νομίζω ότι ήταν αρκετή η ανακήρυξη των 5 πρώτων ομάδων που λάμβαναν και κάποια δώρα. Από εκεί και πέρα η δημόσια παρουσίαση της σειράς κατάταξης δεν κάνει καλό σε κανέναν)
Πριν κλείσω θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα πρόσωπο. Συνήθως δεν αναφέρομαι σε πρόσωπα αλλά στο δημόσιο λόγο όλοι πρέπει να παίρνουν αυτό που τους αξίζει. Αναφέρομαι στην ψυχή όλου αυτού του εγχειρήματος. Πρόκειται για το Μ.Χ., το στέλεχος του Γραφείου Διασύνδεσης του ΑΠΘ που κατάφερε να αλλάξει την εικόνα αυτού του (τυπικού δημοσίου) γραφείου. Δεν είναι λίγο να πω ότι σε όλες τις δράσεις της πόλης, οι οποίες σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα και τις νέες επιχειρήσεις, ο Μ.Χ. θα είναι εκεί είτε ως οργανωτής είτε ως ομιλητής προσπαθώντας να "διασυνδέσει" το ΑΠΘ με την αγορά, τους αποφοίτους του και την πόλη όσο κανείς άλλος δεν κατάφερε από το 2005 που λειτουργεί το γραφείο. M.X. συγχαρητήρια αλλά μην επαναπαύεσαι, συνέχισε την καλή δουλειά, συνέχισε να μαθαίνεις και να διδάσκεις - αυτός ο ρόλος σου πάει γάντι.
Τέλος, προτείνω και εγώ να "βγείτε έξω απ' το κτίριο" όχι απαραίτητα για να κάνετε έρευνα αγοράς ή customer development αλλά γιατί είμαστε στην Ελλάδα και ο καιρός ωθεί την διάθεση για πολύ πιο ωραία πράγματα από επιχειρήσεις, πελάτες και τιμολόγια! Όπως πχ για να ακούσετε πολύχρωμη surreal μουσική από το νικητή του διαγωνισμού...
Περιμένω τα σχόλιά σας, συμμαθητές, καθηγητές και λοιποί επισκέπτες.
Μέχρι τον επόμενο διαγωνισμό "follow your heart" που λένε και στα ποντιακά!